Badania laboratoryjne
Badania krwi:
W celu uzyskania wyników jak najbardziej wiarygodnych zaleca się większość badań laboratoryjnych wykonywać:
- w godzinach porannych, po nocnym wypoczynku
- na czczo (10-12h)
Szczegółowych informacji dotyczących sposobu przygotowania do badań laboratoryjnych udziela lekarz lub pracownik laboratorium. Pobieranie krwi odbywa się w godzinach 6.30 – 18.00
Badania krwi – krzywa glikemii (krzywa cukrowa):
W związku z tym, że metabolizm glukozy jest zależny od pory dnia oraz ze względu na jakość wykonywanych badań, zalecamy wykonanie tego badania w godzinach 6:30- 10.00. W indywidualnych przypadkach (np. kobiety w ciąży) czas pobrania może być przesunięty.
Badania moczu:
- Mocz należy pobrać rano, po nocnym wypoczynku, z tzw. strumienia środkowego.
- Badanie nie powinno być wykonywane w okresie miesiączkowania oraz w pierwszych 2-3 dniach po zakończeniu miesiączki.
- Materiał do badania należy dostarczyć w jednorazowym, jałowym pojemniku (dostępnym w aptece) w przeciągu 2-3 godzin po pobraniu.
Pobieranie próbek moczu odbywa się w godzinach 6.30 – 18.00
Dobowa zbiórka moczu (DZM):
- Zbiórkę moczu należy przeprowadzić w trakcie 24 godzin.
Dla przykładu: w poniedziałek rano pierwszą porcję moczu odrzucić i od tego czasu rozpocząć zbieranie moczu. Każdą następną porcję moczu należy oddawać do pojemnika. Pierwszy mocz oddany we wtorek rano jest ostatnią zebraną do pojemnika porcją.
- W czasie zbiórki naczynie z materiałem powinno być zabezpieczone przed wysoką temperaturą i światłem.
- Po dokonaniu zbiórki mierzymy objętość oddanego moczu, dokładnie mieszamy i z całej zbiórki odlewamy około 50 ml do jednorazowego, plastikowego pojemnika.
- Na pojemniku zapisujemy objętość dobowej zbiórki.
- Mocz dostarczamy do laboratorium w możliwie najkrótszym czasie.
Posiew moczu – zasady ogólne:
Mocz do badania mikrobiologicznego należy pobierać rano. W przypadku braku możliwości to po 4 godzinach od ostatniego oddania. Dopuszcza się pobranie moczu o innych godzinach, musi to być jednak uzasadniony przypadek, który trzeba zgłosić w laboratorium. Próbkę moczu należy pobrać zachowując poniższe wytyczne:
- Próbkę moczu należy przynieść w jałowym, pojemniku (do zakupu w aptekach).
- Umyć ręce bieżącą wodą z mydłem i osuszyć jednorazowym ręcznikiem.
- Dokładnie umyć okolice krocza i cewki moczowej bieżącą wodą z mydłem, osuszyć jednorazowym ręcznikiem:
Kobiety: Myjąc dokładnie okolice krocza, jedną ręką rozchylić wargi sromowe odsłaniając ujście cewki moczowej, umyć okolice cewki, spłukać i osuszyć jednorazowym ręcznikiem
Mężczyźni: Po odciągnięciu napletka, dokładnie umyć okolice cewki moczowej, spłukać i osuszyć jednorazowym ręcznikiem.
! Ważne: kierunek mycia i osuszania: od ujścia cewki w kierunku odbytu.
- Jałowy pojemnik otworzyć tuż przed samym pobraniem.
- Pobrać mocz z tzw. środkowego strumienia. Najpierw partię moczu oddać do toalety, kolejną partię moczu,
bez przerywania strumienia skierować bezpośrednio do pojemnika (wystarczy 1/3 wysokości pojemnika). - Nie dotykać brzegiem pojemnika okolic narządów płciowych i nie dotykać palcami wewnętrznych ścianek pojemnika w celu wyeliminowania dodatkowego zabrudzenia bakteriami
- Pojemnik zamknąć, zabezpieczyć i opisać imieniem i nazwiskiem.
- Natychmiast po pobraniu pojemnik z moczem dostarczyć do punktu pobrań lub do laboratorium.
Pamiętaj! Mocz należy pobierać przed leczeniem antybiotykami, a w przypadku antybiotykoterapii należy poinformować lekarza i/lub laboratorium o rodzaju leku i okresie przyjmowania.
Mocz do chwili transportu przechowywać w temperaturze chłodziarki (4-8 °C), maksymalnie do 4 godzin.
INSTRUKCJA POBIERANIA MOCZU U DZIECI I NOWORODKÓW
Mocz do badania pobierać do jałowego pojemnika według zasad podanych dla mężczyzn i kobiet. W wyjątkowych sytuacjach mocz można pobrać mocz do jałowego woreczka przyklejanego do skóry krocza dziecka:
- Woreczek założyć rano po umyciu dziecka i przed oddaniem moczu przez dziecko (zgodnie zasadami dla dorosłych)
- Woreczek odkleić tuż po oddaniu moczu, zabezpieczyć przed wylaniem, umieścić w jałowym pojemniku.
!!! NIE PRZELEWAĆ MOCZU. - Kolejne kroki takie w opisie powyżej ogólnym
Uwaga: Pobieranie moczu do woreczka może zabrudzić mocz florą jelitową, stąd dla uzyskania wiarygodnego wyniku oznaczenia wykonywać w próbkach z co najmniej dwóch oddzielnych pobrań. W przypadku wzrostu flory różnorodnej (dwóch lub więcej drobnoustrojów) wynik jest niewiarygodny.
Niedopuszczalne jest przelewanie moczu z nocnika!
Wymaz bakteriologiczny z jamy ustnej / gardła
- w godzinach porannych
- na czczo (10-12h)
- bez mycia zębów
Wymaz: gardło, górne drogi oddechowe na badania molekularne met PCR
- na czczo (10-12h)
- ewentualnie 2 godziny po myciu zębów
2 godziny przed pobraniem nie należy żuć gumy i palić papierosów.
Wymaz z szyjki macicy lub cewki moczowej u kobiet*
Nie zgłaszać się na badanie w trakcie trwania miesiączki.
- 48 godziny przed badaniem nie należy współżyć
- 48 godziny przed badaniem nie należy stosować kremów i maści
- 3 godziny przed badaniem nie należy oddawać moczu – dotyczy badania z cewki moczowej
*Wymazy u kobiet pobierane są podczas wizyty lekarskiej u ginekologa.
Wymaz z cewki moczowej / prącia u mężczyzn
- 48 godziny przed badaniem nie należy współżyć
- 48 godziny przed badaniem nie należy stosować kremów i maści
- 3 godziny przed badaniem nie należy oddawać moczu – dotyczy badania z cewki moczowej
